اساس اقتصاد قبرس شمالی مبتنی بر بازار آزاد است. در این کشور صنعت توریست حرف اول را میزند و بیشترین نقش را در اقتصاد منطقه دارد. سالانه بیش از یک میلیون توریست به قبرس شمالی سفر میکنند.
کشاورزی، فروش ملک به سرمایهگذاران خارجی، گردشگری و بازرگانی از دیگر زمینههای موثر در وضعیت اقتصاد قبرس شمالی هستند. در این مقاله قصد داریم به بررسی وضعیت اقتصادی این کشور بپردازیم.
وضعیت اقتصادی قبرس شمالی چگونه است؟
کشور قبرس شمالی از نظر سیاسی و اقتصادی به ترکیه وابسته است. ارز رسمی کشور لیر ترکیه بوده و حقوق کارکنان دولت و کارمندان شرکتها نیز بر پایه لیر پرداخت میشود؛
اما اغلب مبادلات تجاری بر اساس دیگر ارزهای جهانی انجام میگیرد. برای مثال برای خرید و فروش خانه و ماشین در قبرس شمالی از ارز پوند استفاده میشود. دانشگاهها از دلار و یورو برای دریافت شهریههای خود استفاده میکنند. برای اجاره خانه هم باید بر مبنای دلار با صاحبخانه به توافق برسید.
متاسفانه دادههای اقتصادی بهروزی از قبرس شمالی در دسترس نیست؛ اما بر اساس دادههای منتشر شده در سال 2015، نرخ بیکاری در این کشور در قرن 21 کمتر از 8 درصد بوده و نرخ تورم هم سالانه کمتر از 4 درصد است.
بر اساس این آمار، حدود 69 درصد از تولید ناخالص داخلی در قبرس شمالی به بخش خدمات اختصاص دارد که شامل بخشهای تجارت، گردشگری و آموزش میشود. بهطور کلی اقتصاد قبرس شمالی بر پایه صنعت توریست، بازرگانی، فروش و خرید ملک در قبرس شمالی و آموزش شکل گرفته و روند رو به رشدی دارد.
نکته دیگر بحث سرمایهگذاری در راهاندازی کسبوکارهای جدید و کارآفرینی در قبرس شمالی است. موقعیت استراتژیک این جزیره، دسترسی به نیروهای دانشآموخته جوان بهواسطه دانشگاههای قبرس شمالی، هزینههای مناسب ساختوساز و مالیات پایین باعث شده تا نظر سرمایهگذاران برای راهاندازی کسبوکارهای جدید به قبرس شمالی جلب شود. بر این اساس میتوان پیشبینی کرد که در سالهای آینده روند جذب سرمایه گذاری در قبرس شمالی شیب بیشتری نیز پیدا کند.
درمورد تاریخچه این کشور در سایت مهاجرت قبرس آمده:
The Island of Cyprus is situated in the far eastern end of the Mediterranean at the crossroads of three continents – Europe, Africa and Asia. Due to its strategic location, it was ruled by many civilizations throughout history, namely the Assyrians, Egyptians, Persians, Romans, Arabs, Knights Templar, Lusignans, Venetians, Ottomans and the British.
جزیره قبرس در انتهای شرقی دریای مدیترانه و در محل تلاقی سه قاره اروپا، آفریقا و آسیا واقع شده است. به دلیل موقعیت استراتژیک خود، در طول تاریخ توسط تمدن های بسیاری از جمله آشوری ها، مصری ها، ایرانی ها، رومی ها، اعراب، شوالیه های معبد، لوزیگنان ها، ونیزی ها، عثمانی ها و انگلیسی ها اداره می شد.
7 عامل تاثیرگذار بر اقتصاد کشور قبرس شمالی
در ادامه مقاله قصد داریم به بررسی 7 عاملی بپردازیم که بیشترین تاثیر را بر وضعیت اقتصادی قبرس شمالی دارند:
یک: وضعیت صنعت توریست
قبرس شمالی بخشی از جزیره قبرس است و در دریای مدیترانه قرار دارد. بهرهمندی از آب و هوای معتدل، ساحلهای زیبا و جنگلهای مدیترانهای باعث شده تا قبرس شمالی به یک قطب گردشگری در منطقه تبدیل شود. دیدنی های قبرس شمالی بیشمار است.
در قبرس شمالی نزدیک به 300 روز از سال هوا گرم و آفتابی است. حتی در زمستان و پاییز هم بهندرت باران میبارد و وضعیت آب و هوایی برای گردش و تفریح بسیار مناسب است. همین مسئله باعث شده تا نظر گرشگران اروپایی و امریکایی به قبرس شمالی جلب شود. بر اساس دادههای موجود، سالانه بیش از یک میلیون گردشگر به این کشور سفر میکنند و نقش مهمی در رشد اقتصادی قبرس شمالی دارند.
با وجود اینکه قبرس شمالی یک کشور مسلمان نشین است، اما مصرف نوشیدنیهای الکلی در این کشور آزاد بوده و بار و کلابهای پرتعدادی در شهرهای ساحلی فعالیت میکنند. همچنین بازیهای کازینویی نیز در قبرس شمالی طرفداران ویژهای دارند. بهطورکلی قوانین قبرس شمالی حمایت خوبی از گردشگران میکند. از طرفی مردم هم تمایل بالایی به میزبانی از گردشگران دارند.
دو: وضعیت صنعت کشاورزی
صنعت کشاورزی در قبرس شمالی به اندازه صنعت توریست رواج ندارد. تقریباً حدود 9 درصد از تولید ناخالص داخلی کشور وابسته به صنعت کشاورزی است. بهواسطه آب و هوای خوب و خاک حاصل خیز، بسیاری از مردم محلی به کشاورزی مشغول هستند. سیبزمینی، جو، مرکبات و گندم مهمترین محصولات کشاورزی قبرس شمالی است.
بخش عمدهای از محصولات کشاورزی قبرس به کشور ترکیه صادر شده و سپس از طریق این کشور به دیگر نقاط دنیا فرستاده میشود. مرکبات بهتنهایی حدود 19.1 درصد از صادرات قبرس شمالی را به خود اختصاص داده است.
سه: وضعیت دانشگاههای قبرس شمالی
یکی دیگر از صنایع مادر در قبرس شمالی، صنعت آموزش است. دو دانشگاه بین المللی مدیترانه شرقی (EMU) در شهر فاماگوستا و دانشگاه بینالمللی قبرس (CIU) در نیکوزیا، مهمترین مراکز دانشگاهی قبرس شمالی هستند. سایر مراکز دانشگاهی قبرس شمالی نیز سالانه میزبان تعداد زیادی دانشجو هستند.
جذب دانشجویان خارجی، پرداخت شهریه، اجاره ملک، خوابگاههای دانشجویی و رونق دادن به اقتصاد داخلی باعث شده تا مراکز آموزشی نقش مهمی در اقتصاد قبرس شمالی داشته باشند.
حضور دانشجویان باعث شده تا وضعیت اجتماعی شهرهای قبرس شمالی که دانشگاه نشین هستند هم تحت تاثیر قرار بگیرند. با گردش در شهرهایی مثل فاماگوستا یا نیکوزیا میتوانید شور اجتماعی و وضعیت مثبت جامعه را مشاهده کنید.
چهار: وضعیت فروش ملک در قبرس شمالی
یکی از راهکارهای اصلی دولت برای جذب سرمایهگذاران خارجی، فروش ملک و زمین به گردشگران و مهاجران بوده است. در حال حاضر صنعت ساخت و ساز و فروش ملک نقش مهمی در وضعیت اقتصادی قبرس شمالی دارد. سالانه هزاران سرمایهگذار اروپایی و ایرانی با هدف اخذ اقامت، به سراغ خرید خانه و زمین در قبرس شمالی میروند.
کسب و کارهای مرتبط با فروش ملک نیز رونق بالایی در قبرس شمالی دارد. برای مثال میتوان از شرکتهای ساخت و ساز و املاکیها نام برد که در سالهای اخیر به تعداد آنها افزوده شده است.
پیش از بررسی یکی دیگر از موارد موثر بر وضعیت اقتصادی قبرس شمالی از شما دعوت می کنیم به خرید ملک در قبرس شمالی هم سر بزنید.
پنج: صادرات و واردات در قبرس شمالی
صادرات و واردات در قبرس شمالی از طریق کشور ترکیه انجام میشود و البته نقش مهمی در اقتصاد قبرس شمالی دارد. صنعت در این کشور نقش چندانی ندارد. در نتیجه بسیاری از مایحتاج جزیره مثل مواد خوراکی، نفت، فراوردههای شیمیایی و پوشاک از طریق واردات تامین میشود. همین مسئله موقعیت خوبی را برای بازرگانان در قبرس شمالی ایجاد کرده است.
صادرات از قبرس هم وضعیت خوبی دارد. محصولات کشاورزی، صنایع دستی، پوشاک و برخی از محصولات صنعتی مهمترین کالاهای صادراتی قبرس شمالی هستند.
شش: وضعیت صنایع سنگین در قبرس شمالی
در سالهای اخیر صنایع تولیدی و صنایع سنگین نقش چندانی در رشد اقتصادی قبرس شمالی نداشتهاند؛ اما دولت این کشور سعی کرده تا زیرساختهای لازم برای توسعه بخشهای صنعتی را کمکم شکل دهد. احداث فرودگاه قبرس شمالی، رونق دادن به صادرات و واردات، وضع قوانین حمایتی و کاهش نرخ مالیات برای شرکتهای تولیدی ازجمله راهکارهای دولت برای حمایت از صنایع بوده است.
نکته دیگر در رابطه با توسعه صنایع سنگین در قبرس شمالی، به بحث کشف میدان گازی آکینوز (Akinoz) برمیگردد. این میدان گازی که در سال 2018 کشف شده، ظرفیتی 325 میلیارد متر مکعبی دارد و از بزرگترین میادین گازی مدیترانه محسوب میشود. اگرچه هنوز قبرس شمالی موفق به برداشت از این میدان نشده، اما میتوان پیشبینی کرد میدان گازی آکینوز در آینده نقش مهمی در اقتصاد قبرس شمالی داشته باشد.
وضعیت اشتغال در قبرس شمالی
قبرس شمالی جمعیت فعال پایینی دارد. مردم محلی اغلب در صنایع کشاورزی و توریستی فعالیت میکنند و کمتر کسی به سراغ کار در صنایع تولیدی، دانشگاهها و ارائه خدمات اجتماعی میرود. همین مسئله همان طور که در مقاله شغل های پردرآمد در قبرس شمالی هم گفتیم باعث شده تا پیدا کردن شغل در قبرس شمالی برای مهاجران سادهتر شود.
در حال حاضر پایینترین میزان درآمد در قبرس شمالی 14600 لیر بدون مالیات است و متوسط حقوق پرداختی نیز به حدود 800 دلار در ماه میرسد. البته اگر از نظر فنی و مهندسی نیروی کارآمدی باشید، شانس گرفتن حقوقهای بالاتر را نیز خواهید داشت.
نکته دیگر موقعیت مناسب برای راهاندازی کسبوکارهای جدید در قبرس شمالی است. بسیاری از ایرانیان قبرس شمالی، به سراغ راهاندازی کسبوکار خود میروند. راهاندازی سالنهای آرایش، رستوران، بوتیک، نانوایی، بستنیفروشی و… از جمله کارهایی است که ایرانیان موفقیتهای خوبی در آنها داشتهاند. آرایشگری در قبرس شمالی مورد توجه خوبی است.
البته اگر میخواهید در بازار اقتصادی قبرس شمالی موفقتر باشید، بهتر است سطح زبان ترکی خود را تقویت کنید. اگرچه مردم محلی از زبان انگلیسی هم استفاده میکنند، اما زبان رسمی کشور ترکی است و کسانی که از زبان ترکی استفاده میکنند، شانس بیشتری برای پیدا کردن شغل دارند.
وضعیت اقتصادی قبرس شمالی در آینده
اقتصاد قبرس شمالی در آینده به وضعیت سیاسی آن گره خورده است. قبرس شمالی در مجامع بین المللی همچنان بهعنوان یک کشور مستقل شناخته نمیشود و با بخش جنوبی جزیره منازعاتی از این نظر دارد.
در حال حاضر تنها کشوری که از قبرس شمالی حمایت میکند، ترکیه است. تا جایی که واردات و صادرات جزیره نیز فقط از طریق ترکیه انجام میشود. همین مسئله باعث شده تا وضعیت اقتصادی قبرس شمالی تحت تاثیر قرار بگیرد.
باتوجه به اینکه قانون 50 ساله سازمان ملل برای حمایت از امنیت قبرس شمالی و جنوبی رو به اتمام است، پیشبینی میشود در چند سال آینده دو سناریو برای قبرس شمالی اتفاق بیفتد.
سناریوی اول اتحاد با بخش جنوبی جزیره و تشکیل کشور واحد قبرس است و سناریوی دوم تشکیل کشور واحد قبرس شمالی خواهد بود. (برای آگاهی از جزئیات این دو سناریو میتوانید مقاله آینده قبرس شمالی را مطالعه کنید.)
اینکه چه سناریویی در نهایت رخ دهد، چندان اهمیتی برای وضعیت اقتصادی قبرس شمالی ندارد؛ با رفع محدودیتهای موجود، میتوان پیشبینی کرد یک رشد اقتصادی بزرگ در انتظار این جزیره است.
سخن آخر
قبرس شمالی بخشی از جزیره قبرس در دریای مدیترانه است. آب و هوای خوب و موقعیت مکانی باعث شده تا وضعیت اقتصاد قبرس شمالی وابسته به صنعت توریست و کشاورزی باشد. البته دانشگاههای این کشور نیز نقش مهمی در جذب سرمایه از خارج دارند.
همچنین در سالهای اخیر دولت قبرس شمالی سعی کرده با اعطای اقامت دائم، سرمایهگذاران خارجی را به خرید ملک در قبرس شمای ترغیب کند. به طور کلی میتوان اقتصاد قبرس شمالی را رو به رشد تصور کرد. اگر قصد سرمایهگذاری یا مهاجرت به قبرس شمالی را دارید، کافی است با کارشناسان قبرس 118 تماس بگیرید.
سوالات متداول
1. عوامل موثر بر اقتصاد قبرس شمالی چیست؟
در حال حاضر بیشترین میزان درآمد کشور قبرس شمالی از صنعت توریست است و عمده اقتصاد آن برا پایه بازار آزاد است.
2. آینده وضعیت اقتصادی قبرس شمالی چگونه خواهد بود؟
از آن جایی که وضعیت اقتصادی و سیاسی دو عامل بهم وابسته هستند پیش بینی دقیقی از آن نمی توان کرد اما انتظار می رود همانند قبل اقتصاد ایت کشور رو به رشد باشد.
سلام
وقتتون بخیر
برای خرید ملک در قبرس شمالی لیر باید داشته باشیم؟ تفاوت قیمت با ایران چقدر میشه؟ و اینکه بعدا بخوایم بفروشیم مثل ایران دوره رکودی نداره رو دستمون بمونه؟
برای خرید ملک پوند نیاز هست، به نسبت املاک در ایران قیمتها در قبرس شمالی ارزانتر هستند، برای فروش مهمه که ملک چه موقعیت و امکاناتی داشته باشه و در کل ملک در همه جای دنیا سرمایه ارزشمند محسوب میشه